Meesterwerken

Binnenkant van de Nieuwe Kerk van Delft

Emanuel de Witte
1656

Een privégids, met verborgen gezicht, ontvangt ons in deze zichtbaar drukbezochte kerk. Hij staat met zijn rug gekeerd en een uitgestoken hand afgebeeld en wijst naar het midden van het schilderij waar het hoofd van een liggend figuur is te zien. Het gaat om het beeld van het grafmonument van Willem I genaamd Willem de Zwijger, prins van Oranje en gouverneur-generaal van de Verenigde Provinciën van de Nederlanden.
Rond deze geheimzinnige man met een vlammend rode cape verkeert een groep onbeduidende mensen, haast een genretafereel. Met de afbeeldingen van de binnenkant van kerken die toen zeer in trek waren, hoort het genretafereel bij de verschillende schilderstijlen van de Hollandse Gouden Eeuw. De elegante jonge vrouw met chique kleding let niet echt op de uitleg die haar wordt gegeven. Haar aandacht wordt in beslag genomen door de jongen die haar om een aalmoes vraagt. Liefdadigheidstaferelen waren een terugkerend thema op de schilderijen van de binnenkant van een kerk.
Dit tafereel in het tafereel wordt gadegeslagen door een meisje met een mand. Aan de andere zijde, onder aan de linkerzuil, is een jongetje honden aan het aaien. Honden zijn vaak aanwezig in de voorstellingen van de kunstenaar. Andere personages zijn erachter bezig en dragen bij aan de levendigheid van het schilderij.
Met een licht schuin perspectief bakent De Witte zijn compositie af met twee zuilen aan beide zijden van het graf. Maar het opvallendste is de beheersing van het licht! Een getemperd en diafaan licht verleent aan de hele compositie een zachte en vredige aanblik…

Detail 1 : We volgen de rondleiding met gids om meer over dit grafmonument te weten! Het is het graf van Willem de Zwijger (1533-1584), die in Delft leefde waar hij tegen de Spaanse bezetter streed. Hij werd in 1584 in zijn verblijf het Prinsenhof vermoord en in de Nieuwe Kerk begraven. Vanaf dat moment werd de Nieuwe Kerk van Delft de begraafplaats van het Koninklijk Huis. Dit grafmonument, dat symbool stond voor politieke onafhankelijkheid en heldhaftige opoffering, werd beschouwd als het belangrijkste nationale monument van de Hollandse Republiek!

Detail 2 : De Witte, die een voortreffelijk schilder van genrefiguren en -taferelen was, weet op een even efficiënte wijze een personage met een rode cape te plaatsen in deze nieuwe versie van de Nieuwe Kerk van Delft. De honden met een huiselijke houding brengen een pittoreske noot in de majestueuze sfeer van deze plek (Los Angeles County Museum of Art).

Binnenkant van de Nieuwe Kerk van Delft
Binnenkant van de Nieuwe Kerk van Delft

Een privégids, met verborgen gezicht, ontvangt ons in deze zichtbaar drukbezochte kerk. Hij staat met zijn rug gekeerd en een uitgestoken hand afgebeeld en wijst naar het midden van het schilderij waar het hoofd van een liggend figuur is te zien. Het gaat om het beeld van het grafmonument van Willem I genaamd Willem de Zwijger, prins van Oranje en gouverneur-generaal van de Verenigde Provinciën van de Nederlanden.
Rond deze geheimzinnige man met een vlammend rode cape verkeert een groep onbeduidende mensen, haast een genretafereel. Met de afbeeldingen van de binnenkant van kerken die toen zeer in trek waren, hoort het genretafereel bij de verschillende schilderstijlen van de Hollandse Gouden Eeuw. De elegante jonge vrouw met chique kleding let niet echt op de uitleg die haar wordt gegeven. Haar aandacht wordt in beslag genomen door de jongen die haar om een aalmoes vraagt. Liefdadigheidstaferelen waren een terugkerend thema op de schilderijen van de binnenkant van een kerk.
Dit tafereel in het tafereel wordt gadegeslagen door een meisje met een mand. Aan de andere zijde, onder aan de linkerzuil, is een jongetje honden aan het aaien. Honden zijn vaak aanwezig in de voorstellingen van de kunstenaar. Andere personages zijn erachter bezig en dragen bij aan de levendigheid van het schilderij.
Met een licht schuin perspectief bakent De Witte zijn compositie af met twee zuilen aan beide zijden van het graf. Maar het opvallendste is de beheersing van het licht! Een getemperd en diafaan licht verleent aan de hele compositie een zachte en vredige aanblik…

Detail 1 : We volgen de rondleiding met gids om meer over dit grafmonument te weten! Het is het graf van Willem de Zwijger (1533-1584), die in Delft leefde waar hij tegen de Spaanse bezetter streed. Hij werd in 1584 in zijn verblijf het Prinsenhof vermoord en in de Nieuwe Kerk begraven. Vanaf dat moment werd de Nieuwe Kerk van Delft de begraafplaats van het Koninklijk Huis. Dit grafmonument, dat symbool stond voor politieke onafhankelijkheid en heldhaftige opoffering, werd beschouwd als het belangrijkste nationale monument van de Hollandse Republiek!

Detail 2 : De Witte, die een voortreffelijk schilder van genrefiguren en -taferelen was, weet op een even efficiënte wijze een personage met een rode cape te plaatsen in deze nieuwe versie van de Nieuwe Kerk van Delft. De honden met een huiselijke houding brengen een pittoreske noot in de majestueuze sfeer van deze plek (Los Angeles County Museum of Art).

Fermer

Les autres chefs-d’oeuvres